New © Рязанцевская СШ

ПРАГРАМА ПА КРАЯЗНАЎЧАМУ ВЫХАВАННЮ “ЗЯМЛЯ БАЦЬКОЎ – МАЯ ЗЯМЛЯ”

Інфармацыйныя звесткі праграмы

Назва праграмы	Праграма развіцця краязнаўчай дзейнасці “Зямля бацькоў – мая зямля”
Асновы для распрацоўкі праграмы	Статус дзяржаўнай установы адукацыі “Разанцаўскі вучэбна-педагагічны комплекс дзіцячы сад-сярэдняя школа”. План вучэбна-выхаваўчай работы на навучальны год. Рэспубліканская праграма мерапрыемстваў па правядзенню ў Рэспубліцы Беларусь 2018-2020 гадоў пад знакам Года малой радзімы.
Распрацоўшчык праграмы	Ерасценка Тамара Сцяпанаўна – настаўніца беларускай мовы і літаратуры
Мэта праграмы	Ствараць аптымальныя ўмовы для развіцця творчай дзейнасці вучняў па вывучэнню, адраджэнню і захаванню гісторыі роднага краю праз розныя формы пошукавай і музейнай працы.
Задачы	Актывізаваць пазнавальную і даследчую дзейнасць вучняў; актывізаваць іх творчыя здольнасці; далучаць школьнікаў да культуры продкаў, да традыцый і звычаяў народа, прывіваць пачуццё любові да роднага краю; выхоўваць у вучняў грамадзянскасць і патрыятызм; прыцягваць увагу школьнікаў да праблем захавання гісторыі і культуры роднага краю; фарміраваць і папаўняць музейныя калекцыі, забяспечваць захаванасць экспанатаў, улік фондаў музея; пашыраць інтэграцыі з прадметамі гуманітарнага цыкла, а таксама з курсам інфармацыйных тэхналогій, прадстаўляць магчымасці канкрэтнага прымянення атрыманых на ўроках інфарматыкі ведаў; - фарміраваць сацыяльную актыўнасць.
5.Структура праграмы	Мэты і задачы Асноўныя накірункі рэалізацыі праграмы. Канчатковыя вынікі рэалізацыі праграмы.
Тэрмін рэалізацыі праграмы	І этап арганізацыйны – студзень-верасень 2018г. ІІ этап рэалізацыя праграмы – 2018-2021гг. ІІІ этап выніковы – 2022гг.
Выканаўцы	Калектыў вучняў і настаўнікаў школы пад кіраўніцтвам кіраўніка музея.
Арганізацыя кантроля за выкананнем праграмы	Кантроль дырэктара школы, кіраўніка музея
Канчатковыя вынікі	Выхаванне патрыятычных якасцяў беражлівых адносін да культурнай спадчыны роднага краю. Фарміраванне неабходных кампетэнтнасцяў для паспяховай самарэалізацыі ў сучасным грамадстве.

МЭТА І ЗАДАЧЫ РЭАЛІЗАЦЫІ ПРАГРАМЫ

Мэта праграмы: Ствараць аптымальныя ўмовы для развіцця творчай дзейнасці вучняў па вывучэнню, адраджэнню і захаванню гісторыі роднага краю праз розныя формы пошукавай і музейнай працы.

Задачы праграмы:

актывізаваць пазнавальнай дзейнасці і даследчай дзейнасці вучняў;
актывізаваць іх творчых здольнасцяў;
далучаць школьнікаў да культуры продкаў, да традыцый і звычаяў народа, прывіваць пачуццё любові да роднага краю;
выхоўваць у вучняў грамадзянскасць і патрыятызм;
прыцягваць увагу школьнікаў да праблем захавання гісторыі і культуры роднага краю;
фарміраваць і папаўняць музейныя калекцыі, забяспечваць захаванасць экспанатаў, улік фондаў музея.
пашыраць інтэграцыю з прадметамі гуманітарнага цыкла, а таксама з курсам інфармацыйных тэхналогій, прадстаўляць магчымасць канкрэтнага прымянення атрыманых на ўроках інфарматыкі ведаў;

- фарміраваць сацыяльную актыўнасць.

АСНОЎНЫЯ НАКІРУНКІ РЭАЛІЗАЦЫІ ПРАГРАМЫ

Праграма рэалізуецца па наступных накірунках:

• пошукава-даследчая дзейнасць;

• улік і захаванне фондаў;

• экспазіцыйная дзейнасць;

• асветніцкая дзейнасць.

Пошукава-даследчая дзейнасць

Дадзены накірунак працы прадугледжвае непасрэдны ўдзел вучняў і настаўнікаў у пошукава-даследчай працы па адраджэнню гісторыі роднага краю. Для гэтага неабходна пазнаёміць іх з методыкай збору і фіксацыі матэрыялаў, навучыць працаваць у фондах музеяў і бібліятэках і выкарыстоўваць асноўныя шляхі збору гістарыка-краязнаўчага матэрыяла:

- планамерны сістэматычны збор дакументаў, помнікаў духоўнай культуры;

- экспедыцыйны збор;

- прыём дароў і выпадковых паступленняў.

Такая праца дасць магчымасць:

• прымаць удзел у эксперыментальным праекце “Выкарыстанне краязнаўчага матэрыялу на ўроках з мэтай выдання ў далейшым зборніка метадычных матэрыялаў;

• праводзіць на базе музея сумесную працу настаўніка і вучняў па выкарыстанню праблемных пытанняў гісторыі роднага краю;

• абагульняць вывучаны матэрыял у рэфератах, творчых даследваннях вучняў;

• ствараць фонд мультымедыйных прэзентацый.

Улік і захаванне фондаў

Асноўныя задачы дадзенага накірунку працы музея:

• ствараць неабходныя ўмовы для забеспячэння захаванасці фондаў і звестак аб іх;

• афармляць правільна асноўную музейную дакументацыю (кнігі паступленняў асноўнага фонду і кнігі ўліку навукова-дапаможнага матэрыяла, а таксама акты прыёму матэрыялаў і прадметаў);

• афармляць правільна ўліковыя абазначэнні на музейны прадмет;

<pre> • запісваць дакладна звесткі аб паходжанні прадмета, яго сувязі з пэўнымі гістарычнымі фактамі і людзьмі;</pre>

•арганізоўваць прыём і выдачу музейных прадметаў;

• абавязкова фіксіраваць выдачу матэрыялаў на ўрокі і мерапрыемствы.

Экспазіцыйная дзейнасць

Прадугледжваць у экспазіцыі школьнага музея раздзелы, у якіх можна лёгка замяніць матэрыял, што дасць магчымасць праводзіць у музеі розныя гульні і віктарыны з рознымі катэгорыямі школьнікаў. Экспазіцыя школьнага музея – гэта цэнтр асветніцкай работы ў школе і аграгарадку Разанцы.

Асветніцкая праца

Галоўная задача дадзенага накірунку - прыцягненне ў працу музея школьнікаў, іх бацькоў, настаўнікаў. Для гэтага неабходна:

• працягваць навучанне вучняў метадам пошукава-даследчай працы;

• праводзіць у музеі сумесныя мерапрыемствы: сустрэчы, вечары, бяседы, пастаноўку абрадаў, літаратурна-гістарычных кампазіцый;

• выкарыстоўваць матэрыялы музея на ўроках гісторыі, беларускай літаратуры, на ўроках у пачатковых класах;

<pre> Галоўны крытэрый паўсядзённай працы музея – гэта правядзенне экскурсій і іншых форм масавай работы. Пры гэтым павінен падтрымліваецца высокі тэарэтычны і метадычны ўзровень гэтых мерапрыемстваў, комплексны падыход, актуальнасць і займальнасць, улік узросту, інтарэсаў і ведаў удзельнікаў, апора на экспазіцыю, матэрыялы і актыў музея.</pre>

<pre> АСНОЎНЫЯ ЭТАПЫ РЭАЛІЗАЦЫІ ПРАГРАМЫ</pre>

І этап – арганізацыйны – ( студзень-верасень 2018г.)

ІІ этап – рэалізацыя праграмы – (2018-2021гг.)

Этап	Тэрмін выканання	Мэта	Адказныя
I этап арганізацыйна -падрыхтоўчы	Студзень-верасень 2018г	1. Выяўляць пазітыўны вопыт школьнага этнаграфічнага музея, рэсурсы для пашырэння поля далейшай дзейнасці; 2. Вызначаць прыярытэтныя накірункі развіцця музея як цэнтра патрыятычнага выхавання школы; 3. Авалодваць асноўнымі краязнаўчымі ведамі на пасяджэннях актыву.	Кіраўнік музея, актыў музея
II этап практычны	Верасень 2018-2021 год	Ствараць умовы з мэтай забеспячэння магчымасцей для рэалізацыі планаў.	Кіраўнік музея
IІI этап выніковы	2022год	1.Абагульняць пазітыўны вопыт рэалізацыі праграмы развіцця школьнага музея. 2.Вызначаць эфектыўнасць работы па тэме.	Кіраўнік музея

ІІІ этап – выніковы – (2022гг.)

<pre> </pre> <pre> ВЫКАНАЎЦЫ ПРАГРАМЫ</pre> <pre> </pre> <pre> Праграма разлічана на вучняў розных узростаў, якія цікавяцца гісторыяй роднага краю і вядуць пошукавую і даследчую працу, удзельнічаюць у раённых конкурсах юных экскурсаводаў, а таксама настаўнікаў і бацькоў.</pre> <pre> </pre> <pre> МЕРКАВАНЫЯ ВЫНІКІ РЭАЛІЗАЦЫІ ПРАГРАМЫ</pre> <pre> 1. Дадзеная праграма адкрывае шырокія магчымасці для рознабаковага развіцця вучняў, так як у ёй у адзінстве вырашаюцца рознабаковыя адукацыйныя і выхаваўчыя задачы. Рэалізацыя праграмы аказвае вялікі ўплыў на развіццё асобы школьніка, на працэс навучання і выхавання дзяцей, на фарміраванне іх сацыяльнай актыўнасці, прывіццё беражлівых адносін да прыроды, выхавання пачуцця любові да малой радзімы. </pre> <pre> 2.Павысіцца адукацыйны ўзровень усіх удзельнікаў праграмы, у іх сфарміруюцца новыя навыкі атрымання ведаў, узрасце цікавасць да вывучэння роднага краю. Праца па гэтай праграме можа сфарміраваць у вучняў устойлівую цікавасць да гісторыі свайго народа, матэрыяльнай і духоўнай культуры.</pre> <pre> 3. Правядзенне выніковых заняткаў (пасля кожнага года вывучэння), на якіх падводзяцца вынікі за мінулы год. Вынікам кожнага года з’яўляецца ўдзел вучняў у фальклорна-этнаграфічных экспедыцыях, якія дадуць ім магчымасць сустрэцца з цікавымі людзьмі, даведацца аб народных святах, звычаях і традыцыях сваёй мясцовасці. </pre>

4. Фонды музея папоўняцца новымі матэрыяламі, будуць створаны новыя альманахі, запісаны невядомыя нам абрады і звычаі нашай мясцовасці.

Перспектыўны план рэалізацыі Праграмы

на 2018-2022гг.

№	Змест работы	Тэрмін выканання
1	Арганізацыйная работа: вывучэнне літаратуры, дакументаў; абнаўленне саставу Савета музея; рэгістрацыя паступаючых экспанатаў; стварэнне архіва музея ў электронным варыянце; складанне і зацверджанне каляндарнага плана работы музея.	З 2018г. кожны год
2	Пошукавая работа: работа ў раённай бібліятэцы. работа з дакументамі ў сельскім Савеце. запіс успамінаў у старажылаў абрадаў, народных песен. пошук прадметаў даўніны, народна-прыкладнога мастацтва, старажытных экспанатаў. распрацаваць праект “Лазапляценне ад вытокаў да нашых дзён” весці рабрту па афармленні летапісу аграгарадка; працягнуць працу па збору матэрыялу “Нашы землякі – наш гонар”; распрацаваць лекцыі: “Вядомыя людзі вёскі”.	2018-2022гг.
3	Афармленне экспазіцый: гісторыя аграгарадка Разанцы. ствараць фонд мультымедыйных прэзентацый	2018-2021гг
4	Асветніцкая работа: правядзенне экскурсій; удзел у пазакласных і пазашкольных мерапрыемствах; стварыць віртуальны музей; супрацоўніцтва з раённай газетай; удзел у конкурсах сачыненняў	па заяўках 2018-2022гг

разгарнуць » / « згарнуць

Долгосрочный – исследовательский проект «Тропинки к забытым деревням»

разгарнуць » / « згарнуць

1. Информационная характеристика проекта

Название проекта: проект « Тропинки к забытым деревням»

Девиз проекта: Нет забытым деревням.

Название образовательного учреждения: государственное учреждение образования «Рязанцевский УПК ДС-СШ».

Адрес, телефон: 213473, Центральная, 142, аг.Рязанцы, Мстиславский район , Могилёвская область телефон: 8 0224045513.

Авторы проекта: Лосева Наталья Ивановна, учитель начальных класса.Учащиеся 4 класса

Руководитель проекта: Комиссарова Инна Валерьевна, учитель истории.

Сроки реализации: сентябрь 2017 года – декабрь 2018года.

2. Аннотация проекта:

Нельзя любить Родину не зная истории своей деревни. Именно с малого начинается большее. Города, поселки и деревни, как люди имеют свою судьбу. Рождаются, переживают различные периоды истории и порой умирают. Можем ли мы чем-то помочь, спасти свою малую родину? А если уже поздно, если исчезла с карты Земли наша малая родина? Что мы, летописцы, можем сделать? Верно, мы можем помочь сохранить память о ней для следующих поколений. Если не сохранить этого сейчас, восстановить будет невозможно. А интерес к историческим корням обязательно появится у белорусов, как это уже произошло в странах Европы.

3. Введение

Идея заняться этой темой у меня возникла не случайно. В детстве, я часто слушала рассказы своей мамы и бабушки о своих родных, их друзьях, о том, как дружно они жили, работали, отдыхали, как у них проходили весело общие праздники. Я понимала, как интересно было у них в деревне, какими добрыми и отзывчивыми были сельчане, как помогали друг другу в беде и в радости. Какая красивая природа была вокруг. Но деревни её уже не было и сколько боли и печали звучало вих словах. Все эти рассказы вызывали у меня большой интерес, чувство непонятной тревоги. Поэтому часто возникал вопрос: почему исчезают из карты нашей Родины населённые пункты, когда - то имеющие довольно успешное развитие?

Если у человека отнять его малую родину, сможет ли он любить другую Родину, не потеряет ли он что-то такое, что делает человека человеком. И я решила со своими учениками узнать всё об исчезнувших и ещё существующих нашего Сапрыновичского сельского Совета. А главное понять какое значение для человека имеет малая родина.

4.Описание проблемы

Интерес и любовь к истории страны стоит формировать с историей малой родины. Сегодня Мстиславский район таит в себе много нераскрытых тайн и загадок. И кому как не молодым исследователям, становиться первооткрывателями.

Важной и неотъемлемой частью социального долгосрочного проекта является поисково-исследовательская работа. Ребят заинтересовали места, где есть и раньше были деревни. Пришлось провести большую работу по сбору информации по ныне существующим и исчезнувшим деревням. Они обращались в музей школы, в библиотеку агр. Рязанцы. Оказалось, что музей школы и билиотека не имеет такой информации. На современном этапе эта информация интересная и актуальная, мы должны изучать историю своей малой родины.

Так и появился долгосрочный проект: «Тропинки к забытым деревням» в окрестностяхСаприновичского сельского Совета Мстиславского района.

5. Цель проекта:

Сохранение исторического наследия малой Родины.

Оказание помощи школьному музею в сборе материала по исчезнувшим и ныне существующим деревням.

Восстановление памяти об исчезнувшем населённом пункте,

Сбор информации очевидцев о том, как жили их жители…

Задачи проекта:

Создать условия для развития творческого потенциала учащихся, их самовыражения, самоутверждения и самореализации;

Формировать разносторонне развитую нравственно и социально зрелую личность, создавать эмоционально положительную основу для развития патриотических чувств;

Организовать исследовательскую деятельность по изучению природы, истории деревень Сапрыновичского сельского Совета Мстиславского района;

Содействовать формированию информационной культуры школьников, их гражданскому и личностному становлению через вовлечение учащихся во внеклассную деятельность и деятельность объединений по интересам, направленную на реализацию программы проекта;

Приобщать ребят к журналистской деятельности через сбор информации, фотоматериалов;

Ориентировать учащихся на выбор будущей профессии.

Собрать материал об истории исчезнувших деревень,

провести встречи с интересными людьми аг. Рязанцы и бывшими жителями этих деревень,

Провести экскурсии по эти местам.

6. Объект исследования:

Деревни на территории Сапрыновичского сельского Совета Мстиславского района.

Многих деревень уже нет на карте, о других, когда-то процветающих просто-напросто забыли. Для меня эта тема актуальна, так как мне интересна история своего края, места, где я родилась, росла, где живу, где жили мои родители, где жили мои бабушки и дедушки.

Предмет исследования:

Исчезнувшие и ныне существующие деревни на территории Сапрыновичского сельского Совета Мстиславского района

7. Предполагаемый результат:

Учащихся 4 класса заинтересовал этот проект и руководителя школьного музея, сельскую библиотеку.

Конечно же, главным результатом проекта стало изменение отношения ребят к истории своей малой Родины: «Надо охранять памятники старины, чтобы прошлое стало понятнее: «Земля велика, островок мал – малешенек, но он опора наша». «Как хорошо иметь свою высоту, чтобы прийти постоять, прислушаться, вспомнить, помечтать и открыть, что ты – гражданин этой малой родины»

Научная новизна: обобщение научно- исторического исследования исчезнувших и исчезающих населенных пунктовСапрыновичского сельского Совета Мстиславского района

Практическая значимость: представляет историческую ценность.

8. Содержание деятельности и сроки реализации проекта:

С помощью семейных архивов, исторических источников и интернет ресурсов найти и изучить информацию об исчезнувших и существующих деревнях Сапрыновичского сельского Совета.

Восстановление памяти об исчезнувшем населенном пункте, сбор свидетельств очевидцев о том, как жили их жители.

Узнать, где была расположена деревня, как выглядела, чем занимались жители деревни.

Выявить причины исчезновения деревни.

Оформить буклеты о деревнях.

Доказать, что деревни могут умирать как люди, а их долголетие во многом зависит от нашей памяти.

Представить свою исследовательскую работунад проектом преподавателю истории.

Чем дальше время уходит вперёд, тем меньше молодежь знает о событиях прошлого. Незнание истории малой Родины ведёт к потере невидимых нитей, связывающих поколения.

Поэтому я считаю, что эта работа над проектом будет интереснамногим.

9. Этапы работы над проектом:

Этапы проекта	Сроки выполнения	Мероприятия
I этап	Сентябрь 2017 – февраль 2018	Выбрать проблему, провести социологические опросы, создать группу для работы, принять участие в работе музея.
II этап	Февраль 2018 – май 2018	Сбор информации, посещение жителей деревень на дому, обращение к различным структурам.
III этап	Май 2018 – октябрь 2018	Организовать поисковую работу в местах где были расположены деревни, раскопки предметов быта и орудий труда, сдача их в музей села, оформление выставок.
IV этап	Октябрь 2018 – декабрь 2018	Оформление работы и продолжение сбора информации по исчезнувшим деревням Сапрыновичского сельского Совета Мстиславского района.

10. Ожидаемые результаты проекта:

Умение видеть результаты своего труда.
Получение навыков поисково-исследовательской и аналитической работы.
Получение навыков оформления материалов проекта.

11. Методы реализации проекта

Выборка информационных источников, содержащих информацию о деревне, о территории.

Работа в библиотеке, музее, архиве.

Работа с интернет-источниками.

Опросбывших жителей деревни.

Выявление рукописного материала (фотографии, письма)

Практическое обследование местонахождения деревни.

Фотографирование местности.

Систематизация и анализ собранного материала.

12. Основные виды ресурсов проектной деятельности

Интеллектуальные:

Квалифицированные специалисты: учителя истории, географии, информатики;
Знания учащихся в области истории, географии, информатики;
Креативность, творчество учителей и учащихся.

Информационно-технологические:

технология КТД;
технология учебной деловой игры;
информационные технологии;
игровые технологии

Материально-технические:

компьютеры;
выход в сеть Интернет;
принтер;
ксерокс;
школьный сайт;
архив;
фотоаппарат.

13. Заключение

В заключение нашей работы я сделала вывод, что история страны, как в зеркале, отразилась в судьбе моей малой родины.

Малая Родина – это святое место. Это дом, семья, родители. Это корни каждого человека, это то, без чего невозможно жить на свете. Здесь и воздух чище, и вода прозрачней, и небо голубее, и солнце ярче. С малой Родины начинается биография каждого человека.

Чем больше изучаешь историю своей малой родины, тем лучше начинаешь понимать исторические события, их влияние на судьбы людей, родной земли. У меня возникло желание - подробнее изучить историю деревень на территории Сапрыновичского сельского Совета. Практическая значимость моей работы заключается в том, что она может быть востребована на уроках истории, на внеклассных мероприятиях. Она может заинтересовать других ребят, и они включатся в поисковую работу школьного музея.

Я считаю, наша работа будет иметь продолжение. Деревня не умрёт, если будет восстановлена, хотя бы её история. Так как память о родной земле жива в сердцах людей и эту память необходимо сберечь. Я вхожу в группу учителей по разработке краеведческой программы “Зямля бацькоў – мая зямля” и планируем создать в нашей школе свою книгу памяти забытых деревень. На базе школы организовать краеведческий кружок в котором будет создан клуб единомышленников, которые помогут, в свою очередь, привлечь к изучению своей малой Родины, как можно больше учащихся.

разгарнуць » / « згарнуць

МАСЛЕНИЦА - ШИРОКАЯ

разгарнуць » / « згарнуць

ТВОРЧЕСКИЙ ПРОЕКТ «Лозоплетение: от истоков до наших дней»

разгарнуць » / « згарнуць

Цель проекта: Научиться плести корзины, вазы и другие изделия из лозы, используя литературу и опыт местного мастера, жителя агрогородка Рязанцы Мстиславского района Кочнева Ивана Ивановича.

Задачи проекта:

Ознакомление с историей возникновения ремесла.
Изучение опыта народного промысла жителя агрогородка Рязанцы Кочнева Ивана Ивановича.
Знакомство с инструментами и материалами, необходимыми для работы по изучению темы.
Исследования различных способов плетения, применимых к данной теме.
Изучение технологий плетения хозяйственной корзины и ваз из лозы.
Реализация теоретических знаний на практике.

Сроки реализации проекта: 2018/2019 – 2019/2020 учебные годы

Актуальность проекта: Тема народных промыслов всегда актуальна, так как это история родного края. Изучение творческого мастерства лозоплетения развивает любовь к прекрасному и побуждает к созданию неповторимых изделий для интерьера, быта и оформления выставок. Человек издавна стремился украсить своё жилище и всё, с чем ему приходилось сталкиваться в быту. Красота и польза всегда неотделимы при изготовлении любой вещи из лозы. Нет ничего лучше, чем холодным зимним вечером заняться лозоплетением и создать красивую вещь, которая будет радовать глаз.

Лозоплетение — ремесло изготовления плетёных изделий из лозы: домашней утвари и ёмкостей различного назначения, таких как короба, корзины, вазы и др., мебели (столы, стулья, сундуки, колыбели) и др. Под лозой подразумевается любой природный материал растительного происхождения, способный при определённой обработке с лёгкостью гнуться, а в обычных условиях держать форму. Название материала — «лоза» произошло от виноградной лозы, из которой плели корзины. Часто материалом для плетения служит ивовый прут, он используется для плетения как в Европе, так и в Азии, кроме того, в Азии плетут из такого материала, как ротанг и бамбук. Техника плетения из лозы может быть самой разнообразной.

Гипотеза: Изделия из лозы всегда пользуются спросом, поэтому это ремесло долговечно.

Ожидаемые результаты:

Изучение технологии лозоплетения.
Изготовление корзин и ваз для оформления школьного музея.
Плетение забора для белорусского подворья на территории школы.

Участники проекта: воспитанники 10 – 12 лет

Основные раздзелы:

1. История возникновения и развития промысла лозоплетения.

2. Опыт изготовления корзин местного мастера, жителя агрогородка Рязанцы Мстиславского района Кочнева Ивана Ивановича.

3. Инструменты и приспособления необходимые для осуществления лозоплетения.

4.Заготовка, хранение и подготовка к дальнейшей работе материала для плетения.

5.Некоторые способы плетения, применяемые в изготовлении корзин и ваз.

6.Методика плетение корзин и ваз с круглым дном.

7. Технологические карты по изготовлению корзин и ваз:

7.1. Технологическая карта №1: «Изготовление донышка корзины».

7.2. Технологическая карта №2 «Плетение корзин и ваз».

7.3. Технологическая карта №3 «Изготовление вазы для цветов».

Приложение

Глава 2. Опыт изготовления корзин местного мастера, жителя агрогородка Рязанцы Мстиславского района Кочнева Ивана Ивановича

При написании проекта мы обратились за помощью к известному местному мастеру Кочневу Ивану Ивановичу, который не по наслышке знаком с лозоплетением. Мы узнали много интересного о нём, а также он показал нам мастер – класс по изготовлению хозяйственной корзины для сбора картофеля.

Родился Иван Иванович 17 января 1944 года в д. Сапрыновичи Мстиславского района. До 4 класса он учился в Сапрыновичской начальной школе, потом перешёл в СОШ №2 г. Мстиславля, где и закончил 10 классов. После окончания школы выучился на строителя. После учёбы Иван Иванович был призван в ряды Советской Армии. Затем вернулся домой и пошел работать в родной колхоз. Вскоре женился. В настоящее время Кочнев Иван Иванович имеет троих детей.

Так сложилась судьба, что в результате грозы дом Ивана Ивановича сгорел, и он вынужден был со своей семьёй переехать в аг. Рязанцы. В данный момент с ним живёт дочь Наталья Ивановна с двумя своими детьми.

Разговор начался с того, что Иван Иванович вспомнил, что в д. Сапрыновичи, где он жил и учился, функционировал в то время подшефный колхоз «Советская Россия», где он начинал работать пастухом. В тот период и проявилась у Ивана Ивановича любовь к лозоплетению.

«Как такового лозоплетения в наших местах не было. Лозоплетение не являлось основным видом народного промысла в наших краях», - говорит Иван Иванович. «Учиться было не у кого, поэтому азы лозоплетения приходилось осваивать самостоятельно. Благо, что ивняка у нас вдоль рек, в оборках и других местах было очень много».

Иван Иванович занимается в основном плетением корзин для хозяйственных нужд (для сбора картофеля, грибов и ягод).

А началось всё с простого случая… Однажды, когда наш мастер пас коров, его застала там непогода. Чтобы ее переждать, наломал веток, смастерил плетень, натянул пленку, костер разжёг и, красота, переждал. Пока ждал, возникла мысль: «Не заняться ли плетением чего – нибудь полезного?» Позднее пошёл в библиотеку, нашёл книгу, где от простого к сложному в доступной форме показано как заниматься этим ремеслом. И вот Иван Иванович самостоятельно начал осваивать азы лозоплетения. Видимо немалую роль играет наследственность. В настоящее время сын Ивана Ивановича, который живёт в Смоленске и дочь Наталья Ивановна, которая живёт в одном доме со своим отцом, интересуются и занимаются этим ремеслом. А у внука Дмитрия это занятие стало его любимым хобби. Иван Иванович нам много рассказал о своей жизни, о своём любимом занятии, интересно и подробно ответил на все интересующие нас вопросы, показал нам фотографии из семейного архива, а также зародил в нас живой интерес к этому виду народного ремесла.

разгарнуць » / « згарнуць

ЗІМОВАЯ КАЛЯДНАЯ КАЗКА

разгарнуць » / « згарнуць

Мэты: знаёмства вучняў з асаблівасцямі святкавання Калядаў; выхаванне цікавасці да спадчыны свайго народа - традыцый, абрадаў, звычаяў.

Дзейныя асобы: калядоўшчыкі, Гаспадар, Гаспадыня, Каза, Цыган, Цыганка, Мядзведзь, Кабыла, Музыка, Баба Яга, Яшчар.

1-ы калядоўшчык ( стукаючы ў дзверы ). Ой, ці дома гаспадар? Ці дома гаспадыня?

Гаспадар. Дома, дома, сталы дубовыя накрываем, гасцей дарагіх чакаем.

Гаспадыня. Праходзьце, госцейкі доўгачаканыя, калядкамі званыя!

Шырока адчыняюцца дзверы, заходзяць усе калядоўшчыкі. Яны нясуць упрыгожаную зорку.

2-і калядоўшчык(кланяецца гаспадарам).

Добры вечар, шчодры вечар, добрым людзям на ўвесь вечар!

3-і калядоўшчык. Добры вечар таму, хто ў гэтым даму!

4-калядўшчык. Нам не хочацца чакаць. Загадайце калядаваць.

Гаспадар і Гаспадыня(разам). Просім! Просім! Калі ласка,пачынайце!

5-ы калядоўшчык. Мы вашага двара не абмінаем, са светлым Раством велічаем!

1-ы калядоўшчык. Бачым, агні гараць. Сталы стаяць пазасціланыя.

2-і калядоўшчык. Сталы пазасціланыя, а на іх пірагі павыпяканыя.

3-і калядоўшчык. І хоць вы адсеяліся даўно, але дазвольце і нам пшанічку пасеяць.

Калядоўшчыкі(разам). Сеем, сеем, пасяваем, шчасця, радасці жадаем!

(Адзін з калядоўшчыкаў сее пшаніцу, шчодра сыпле на стол, на печ, на падлогу.)

4-калядўшчык. (гучна) А цяпер - калядная , пачынальная, для гаспадароў велічальная!( Спяваюць.)

Калядоўшчыкі ( разам ).

Ішла Каляда калядуючы,

А за ей моладзь жартуючы.

Цётка Наста на ляду

Рассыпала “каляду”.

Цётачка, не гуляйце,

Вы “калядку” падбірайце,

Маладосць успамінайце,

Як спявалі , як гулялі,

Як зімой калядавалі.

5-ы калядоўшчык. А яшчэ з дарогі дальняй гаспадару велічальную! (Спяваюць .)

Калядоўшчыкі ( разам)

Едуць, едуць Калядкі,

Вязуць бліны й аладкі-

Святы вечар!

На сівенькім канёчку.

Маляваным вазочку –

Святы вечар!

Гаспадар нас прывячае,

Усе вароты адчыняе –

Святы вечар!

Будзе радасць вам за гэта:

Ураджай і добра лета –

Святы вечар!

Гаспадар і Гаспадыня (разам). Дзякуй,дзякуй за словы добрыя! За пажаданні прыемныя!

Цыганка. Ой, вы слаўныя ды харошыя, як медныя грошы, ці вытрымаюць вашы масніцы, ці не лопнуць, каб нам добра паскакаць, яшчэ й моцна топнуць?

Гаспадар і Гаспадыня (разам). Скачыце, і старых, і маладых павесяліце.

1-ы калядоўшчык (гучна).

Эх, Калядка, разыдзіся,

Па вуглах разбяжыся!

( Усе танцуюць польку-трасуху, якая, бы мяцеліца, кружыць у вясёлай віхуры па хаце.)( Тым часам Цыган ужо прадае гаспадару кабылу.)

Цыган. (гучна). Купі, гаспадар, кабылу,паўсвету пройдзеш, а такой не знойдзеш. Купі!

( Кабыла, стаміўшыся з дарогі, падае пасярод хаты.)

Цыган. А – я-яй! Вось дык дзіва, у цябе, гаспадар, прапала кабыла, праз гэту чэсць давай рублёў шэсць, ды , каб устала, дай ёй шматок сала, а каб з хаты на сваіх пайшла, дай, гаспадарок, мяш

Гаспадар. Ты, як бачу, мастак карункі плясці, мне ж за аўсом далёка ісці. Але на вось грошы, каб заўсёды быў шлях твой харошы.

Гаспадыня. Вось і разабраліся, нібы на кірмашы. Людзі добрыя, госці чаканыя. Адкуль вы да нас завіталі?

2-і калядоўшчык. А мы людзі не простыя, мы з далёкага краю, з шэрай Казою лета здабываем.

3-і калядоўшчык.Ад зімы да лета ідзём, усім шчасце,здароўе і радасць нясём.

4-калядоўшчык. (гучна) Гэй, Козачка, шэрая, пакажыся, павярніся, добрым людзям пакланіся!

Гаспадар. А няхай яна паскача, усіх нас павесяліць!

( Пад вясёлую музыку ўбягае Каза. Яна весела скача, бадаецца і брыкаецца. Усе пачынаюць вадзіць карагод, спяваюць песню.)

Калядоўшчыкі ( разам ).

Го – го –го, Каза,

Каза шэрая,

Дзе Каза ходзіць,

Там жыта родзіць,

Дзе Каза рогам –

Там жыта стогам.

Дзе Каза нагою –

Там жыта капою.

Дзе каза хвастом –

Там жыта кустом.

( Каза паважна ходзіць у сярэдзіне карагода. Раптам яна валіцца на падлогу, нібы памірае.)

Гаспадар. Ой, людзі добрыя, што ж гэта робіцца, то Кабыла валіцца на бок, то Каза падае?

5-ы калядоўшчык. А што ж гэта будзе? Без яе і сонейка да нас не завітае, вясна-красна не прыйдзе, ураджаю добрага не будзе. (плача).

Цыганка. А я ведаю, гаспадарок, што Козачцы трэба: каўбаскі в віток ды бохан хлеба.

1-ы калядоўшчык А яшчэ, каб упрыгожыць ёй рожкі, начапі на іх, гаспадынька, па піражку.

2-і калядоўшчык. А яшчэ будзе Каза сытай, як паесць добра жыта. І каб хутчэй падымалася, трэба, каб мёдам пачаставалася.

( Гаспадыня частуе Казу, тая, крышку паеўшы, весела ўскоквае.)

(Усе спяваюць)

Калядоўшчыкі ( разам ).

Ой, Калядачкі, бліны-ладачкі,

Ой -ля- лёшанькі, ой-ля-ля!

Калядкі блізка, каўбаскі нізка.

А Калядачкі набліжаюцца,

Ой - ля- лёшанькі, ой-ля-ля!

А каўбасачкі падніжаюцца,

Ой - ля- лёшанькі, ой-ля-ля!

Такіх святачак ды з дзесятачак,

Ой - ля- лёшанькі, ой-ля-ля!

Гаспадар. Дзякуй,госці дарагія, з вамі і мы памаладзелі. Але штосьці музыкі не чуваць, хіба музыкі за цёплай печкай задрамалі.

Музыка. Ды тут мы, паважаны гаспадар, зараз пацешым вас мелодыяй вясёлай.

Цыган. Ай-яй-яй! А людцы добрыя, а мы ж Міхайлу замарозілі, у двары прывязаўшы. Ай-я-яй!

Гаспадар. Які гэта Міхайла замёрз у нашым двары?

Цыганка. У цёмным двары мы мядзьведзя сустрэлі, да вас прывялі.

( Цыган пад музыку вядзе Мядзеведзя, той рыкае, усе палохаюцца.)

Цыган. Ну , хопіць, Міхайла , палохаць усіх. Лепш првыітайся з людзьмі. ( Мядзеведзь вітаецца пклонам)

Цыган. Міша, а ці пакажаш ты нам , як п яныдзядзька дамоў валачэцца?

( Мядзведзь, хістаючыся, ходзіць па крузе)

Цыган. Я ведаю,Міхайла, як ты любіш музыку, і хоць ў народзе кажуць, што няздатны ты да скокаў, але гэта няпраўда. Музыкі, калі ласка, “цыганачку”!

( Гучыць мелодыя вясёлага танца. Мядзведзь, танцуючы за цыганку , смешыць гасцей і гаспадароў.)

Каза. Дзякуй нашым артыстам за танец. Цяпер просім гаспадароў дазвол даць, каб ў цікавую гульню пагуляць.

Гаспадыня. Калі ласка, гуляйце, сваіх звычак, традыцый не забывайце.

Каза. То будзем гуляць у “ Яшчара”.

Усе( разам ). Згодны. Давайце пагуляем.

Каза. Хто ведае гэту гульню?

3-і калядоўшчык. Я ведаю. Выбіраем Яшчара, і ўсе, хто хоча пагуляць, даюць Яшчару якую-небудзь рэч: насовачку,пярсцёнак,грэбень ці іншае. Рэч гэтая будзе называцца вяночкам, які абавязкова трэба забраць у Яшчара. За вяночак ён загадае спець, паскакаць, загадку загадаць ці то каго пацалаваць. Не адкупішся – застанешся з Яшчарам.

( Выбраны Яшчар сядзіць у крэсле, усе спяваюць яму песню, водзячы карагод.)

Усе ( разам ).

Яшчар, Яшчар, паночак,

Проша аддаць вяночак,

Ой, я ж яго руціла,

Пару злотых плаціла,

Пару злотых чырвоных

За вяночак зялёны,

Два конікі-іржакі,

Два музыкі-казакі,

Дзве шабелькі ясныя,

Дзве паненкі красныя.

(Яшчар, не гледзячы, бярэ хусцінку і кажа: “Гаспадару ці гаспадыні гэтага вяночка трэба спець, іначай вяночак застанецца ў мяне, а гэта дрэнна – шчасця не будзе.”)

Гаспадыня ( выходзячы). Ды ўжо ж спяю, пан Яшчар.

( Спявае).

Цячэ вада каламутна.

Чаго, дзеўка, ходзіш смутна!

Я не смутна, не сярдзіта-

Я была ўчора біта.

Біла мяне маці з ночы

За Івана кары вочы.

Шчэ й, казала, будзе біці,

Як яго буду любіці.

Гаспадар. Малайчына, Настчка, адкупілася ад Яшчара.

Яшчар (аддае “вяночак” Гаспадыні і прыгаворвае, паглядаючы на дзяўчат).

Сядзіць Яшчар на залатым крэсле,

На шчаслівым месцы,

Якую паненку палюблю,

Такую і ўхаплю.

( Кідаецца лавіць дзяўчат, тыя разбягаюцца.)

Яшчар (беручы рэч). А за гэты прыгожы” вяночак” падбяры скорагаворкі, што скаціліся з узгорка.

1-ы калядоўшчык.

Цябе, Яшчар, не баюся,скорагаворкайадкуплюся.

Пераелі, перапілі, пералушчылі,

Перапалолі, перамалолі, ператрушчылі.

Спакойна кроп палоў Пракоп,

Лёг пад кропам і захроп. (Смех).

Цыганка (дастае з рэшата некалькі сухіх травінак, раглядае іх). А жыць вам, мае брыльянтавыя, доўга ды зладжана – так, як гэтыя доўгія і пераблытаныя паміж сабою сухія травінкі. А каб у вас было чыста ў хаце, не вадзіліся, крый Божа, нячыстае і дрэннае, няхай наша Баба Яга абмяце сваёй чароўнай мятлой чатыры куты вашай хаты. Бабуля, дзе ты падзелася? Здаецца, толькі скакала “Кадрылю”.

(Усе шукаюць Бабу Ягу. Яна спіць на палку каля печы )

Баба Яга (пацягваецца). Вой. Як змарыў мяне сон у цёплай хаце. А я ж працую на холадзе. Добра, абмяту я вашу хату, бо бачу, людзі вы добрыя, харошыя.

(Абмятае мятлой вуглы, пераскоквае на мятле з кута ў кут пад музыку).

3-і калядоўшчык ( з паклонам ). Дзякуй гэтаму дому, ці не пара нам ісці к другому?

4-ы калядўшчык. Дзякуй вашай хатцы, ці не пара вымятацца?

5-ы калядоўшчык. Каб вы здаровыя былі, каб Бог падоўжыў вам гады!

1-ы калядоўшчык. Каб пшаніца і жыта ўрадзілася!

2-і калядоўшчык. Ды жывёла заўсёды вадзілася.

3-і калядоўшчык. Каб радзілі памідоры, агурочкі, а гаспадары цвілі, што кветкі ў садочку!

Каза (сыплючы жытам). А я сыплю жыта на шчасце, на здароўе, на доўгае жыццё! А крынічкай вады, каб не зналі бяды, ды трошкі солі, каб не зналі нашчадкі кепскае долі!

4-ы калядўшчык. А цяпер хутчэй дарыце, нас не марыце!

5-ы калядоўшчык. Бо кароткія світкі, памерзлі лыткі.

Цыган. Кароткія кажушкі, павылазяць душкі.

Цыганка. Гаспадынька, не скупіся, пірагамі адары нас.

Баба Яга. Нясі сала, ды нямала! А ў мяшэчку, каб не траска, ты накінь яшчэ каўбаску!

( Гаспадары кладуць пачастункі гасцям у торбу.)

Усе (разам). Дзякуй вам за пачастункі, за сардэчныя дарункі. Пойдзем мы калядаваць, усіх са святам вітаць!

Гаспадар і Гаспадыня (разам).

Шчасліва хадзіце,

Здаровы бывайце,

У наступным годзе

Зноў завітайце!

Музыка (гучна). Вясёлая, адыходная, шчодрая, калядна-паходная!

( Пад музыку выходзяць.)разгарнуць » / « згарнуць

New

ПРАГРАМА ПА КРАЯЗНАЎЧАМУ ВЫХАВАННЮ “ЗЯМЛЯ БАЦЬКОЎ – МАЯ ЗЯМЛЯ”

Долгосрочный – исследовательский проект «Тропинки к забытым деревням»

МАСЛЕНИЦА - ШИРОКАЯ

ТВОРЧЕСКИЙ ПРОЕКТ «Лозоплетение: от истоков до наших дней»

ЗІМОВАЯ КАЛЯДНАЯ КАЗКА

Раздзелы сайта